Gewoon Doen…

Hebben jullie het laatste filmpje van Gewoon Doen gezien? Het begon gewoon, voor zover je in deze tijden van ‘gewoon’ kunt spreken. Maar het filmpje begon, zoals elke doordeweekse dag eigenlijk begint bij Gewoon Doen, de dagopvang voor mensen met mogelijkheden, met ‘gewoon doen’. Alleen nu waren er ook filmopnames, waarschijnlijk gescript en vervolgens geregisseerd door Bart, een van de vaste medewerkers. Samen met Kitty, die de theatergroep (Theater Kleinkunst) steevast voor haar rekening neemt, hebben ze met z’n allen de Jerusalema-challenge ingestudeerd. Prachtig om te zien!

Die inzet, dat plezier, het doorzettingsvermogen. Schitterend. De eigenheid van iedere deelnemer aan de dans en tegelijk de samenhang die er gezamenlijk ontstond. Waarschijnlijk al die tijd geoefend binnen vakken van anderhalf bij anderhalve meter, die met schilderstape op de oefenvloer waren aangebracht. Ten overvloede misschien, maar voor wie nog niet weet wat de Jerusalema-challenge is: het is een dans op muziek die is overgewaaid uit Zuid Afrika. Ondertussen gaat die dans als een inktvlek over de hele wereld om de liefde te verspreiden voor de saamhorigheid in deze moeilijke tijd. Vooral mensen uit de zorg laten zo dansend zien hoe eensgezind ze zijn in hun strijd tegen Covid19.

En nu dus ook een Jerusalema-filmpje van Gewoon Doen. Ik heb het meteen gedeeld. Het maakte een goed gevoel in me los en aan de reacties te zien was ik niet de enige die er blij van werd. Ik heb daar eens over nagedacht, over het effect dat het filmpje op mij had, in het licht van de tijd waarin we nu leven. Het feit dat zij ieder vanuit hun eigenheid samen een eenheid vormen, dat is eigenlijk heel speciaal, bedacht ik me. Waar de een blij met twee thermoskannen zwaait, jongleert de ander vrolijk met een hoedje en een soort van wc-borstel. En tóch vormen ze één geheel. In een verbindende dans kunnen ze prima sámen zichzelf zijn.

Het filmpje is gemaakt vanuit het principe van Gewoon doen. De nadruk ligt op ‘mogen’. Iedereen mág er zijn. Alleen zó kun je echt samen zijn. Dat staat nogal in schril contrast met het merendeel van de rest van de wereld waarin de meesten van ons vertoeven. Dat is namelijk een wereld waar hard tegen hard gestreden wordt voor het eigen gelijk. Een wereld waar principes haaks op elkaar staan en alleen dát -het verschil- vervolgens eenzijdig gekoesterd wordt. Anders zijn is geen optie meer. De ander mag niet zijn zoals die is, puur en alleen omdat die dan anders is dan ik ben. Anders dénkt dan ik denk. Maar ik heb gelijk, dus…

Wel- of geen mondkapjedragers? Het lijken tegenstanders, waar het in essentie een vergelijking is tussen thermoskannen en wc-borstels: sommigen hebben ze nodig, anderen gebruiken ze niet of nauwelijks. Maar allebei mogen ze er zijn. Toch lijkt dat in de wereld van ieders gelijk een onmogelijkheid. Argumenten vóór en tegen gaan zo strijdend voorbij aan de hogere waarden van de maatregelen van deze tijd. Die niet kunnen zien als tekenen van gezamenlijkheid, met respect voor ieders eigenheid, is een gemiste kans. Ja, er is een virus. Maar de dansende verbondenheid in het filmpje werkt aanstekelijker. Daar kan geen virus tegenop. Als je het mij vraagt: Gewoon Doen!

Leeslint…

In ‘Over ons’ op de creatieve crowdfund-site van voordekunst.nl wordt uitgelegd waar dat platform voor staat. In die tekst staan een heleboel mooie woorden. Positieve beweging; doelen bereiken; kunstenaars; creatieve sector; maatschappelijk belang, ervaren; zien, horen, proeven of in werking zetten; kunst die moet. Het zijn allemaal mogelijke antwoorden op de vraag die op gezette tijden de afgelopen week door mijn hoofd ging: Waarom zou iemand een boek willen met mijn columns en gedichten? Dat kan om de redenen die voordekunst hierboven beschrijft, maar ik wil zelf ook een antwoord formuleren op die vraag. Daarbij moest ik denken aan de metafoor van een leeslint. Waarom? Daarover zometeen meer.

‘Waar het hart vol van is…’. Dat is de werktitel van het boek dat ik wil maken. Daarin komen columns en gedichten die ik al vanaf 2006 op mijn blogsite bewaar. Geschreven vanuit hoe ik naar de wereld kijk. Naar de mensen om me heen, naar gebeurtenissen dichtbij en veraf. Naar emoties die mij raken. Daar geef ik woorden aan. Woorden zoals ‘leeslint’. Omdat ze me bezighouden. Iets in me losmaken. Iets dat ik wil vasthouden en tegelijk wil delen.

Wat ik in al die jaren heb gemerkt, is dat woorden die vanuit die intentie op papier komen, niet alleen mijn gevoel weergeven, maar vaak ook dat van de mensen die de verhalen lezen. Blijft de vraag wat dan nu de link is naar het leeslint? Nou, in het boek komt wat mij betreft een leeslint. Waarom? Daarover zo meteen meer. Eerst nog wat over die andere vraag die ik me stelde. Waarom überhaupt een boek? En daarmee gaat het eigenlijk ook over het schrijven zelf.

Dat is namelijk geen bewust verwoorden van wat ánderen voelen. Het schrijven is elke keer opnieuw een uitdaging om zo duidelijk mogelijk te vertellen wat ik zélf voel. Soms vanuit blijdschap, soms vanuit verdriet. En soms weer vanuit een andere emotie. Altijd vanuit mijzelf, maar nooit uniek. Want juist het universele van emoties zorgt voor herkenning. Herkenning die voor troost kan zorgen. Of voor herbeleving van vreugde. Het is juist dát wat ik -misschien niet geheel onbescheiden- als antwoord zou willen geven op de vraag waarom iemand mijn boek met verhalen en gedichten zou willen hebben. Omdat je er jezelf in kunt herkennen.

In verhalen, columns of gedichten zitten emoties die herkenbaar zijn. Niet met die bedoeling bewust er in gestopt, maar vaak voelbaar verweven met de woorden en vervlochten in de zinnen. Wat ik voel of denk kan hetzelfde zijn als wat anderen voelen of denken. Dát als lezer in woorden terugzien en dan je eigen emotie daarin herkennen en doorleven, dát is waar het om gaat. Zo’n boek wil ik maken. Een fysieke drager van verhalen en gedichten die op elk moment bij iedereen iets los kunnen maken. Op elke pagina opnieuw. En dat alleen omdat die emoties bij mij op enig moment in het verleden geleid hebben tot ‘vertalingen’ ervan. Nu bij elkaar gebracht in een boek. Mét leeslint.

Want zo’n leeslint, bedacht ik gisteren, is eigenlijk wel een hele mooie metafoor. Op elke plek in het boek is het een aanduiding van waar je bent gebleven. Waar was ik? Waar ben ik? En zelfs, tussen de regels door misschien wel, wie ben ik? Wat raakt mij hierin? Met andere woorden: Waar loopt mijn hart van over?

Het boekproject ‘Waar mijn hart vol van is…’ staat op voordekunst en het boek komt er als jij dat wil. Daar staat dan uiteraard ook iets tegenover. Een leuke tegenprestatie behoort tot de mogelijkheden als je vóórintekent middels een donatie. Misschien dus ook een boek voor jou? Mét leeslint, als alles doorgaat. Mocht het benodigde streefbedrag via crowdfunding onverhoopt niet gehaald worden, dan komt jouw donatie gewoon weer terug op je rekening. Maar dat terzijde. Wat voor kleur zal ik het lint geven…

Kriebels… (2)

Een aantal van jullie heeft het misschien via Facebook al voorbij zien komen. Mijn voornemen om een boek 💙 te gaan maken waarin mijn columns en gedichten gebundeld gaan worden. Via de creatieve crowdfundsite voordekunst.nl heb ik daarvoor een projectpagina mogen opstarten. Net als vier jaar geleden. Toen ontstond op die manier mijn eerste boek ‘Tijd heelt alle woorden’.

Vier jaar en een heleboel columns en gedichten verder, begint het opnieuw te kriebelen. Hoe mooi zou het zijn om wat jarenlang met eentjes en nullen digitaal is vastgelegd nu met letters en inkt tastbaar te maken. Vanaf 2006 staat wat ik denk en dicht op mijn blogsite. Maar daarvóór schreef ik al. Het voelt goed om ook daar weer eens heel zorgvuldig doorheen te gaan. Verrassend wat ik allemaal tegenkom.

In mijn nieuwe boek wil ik dat een plaats gaan geven. Chronologisch of via een andere indeling, waarover ik mijn gedachten nog mag laten gaan. Daar is alle tijd voor want mijn nieuwe boekproject op voordekunst is nog maar net opgestart. Ik herinner me van vier jaar geleden dat hoe dichter het totale donatiebedrag in de buurt kwam van het streefbedrag om het boek te kunnen realiseren, hoe meer energie en ideeën er ontstonden om dat letterlijk verder vorm en inhoud te geven.

Of dat nu ook weer zo gaat lopen? De tijd zal het leren. Als je nieuwsgierig bent naar mijn verhalen en gedichten en het lijkt je wel wat om die verzameld te hebben in een mooi vormgegeven boek, dan wil ik je bij deze verwijzen naar mijn projectpagina op voordekunst.nl. Werktitel van mijn nieuwe boek: ‘Waar het hart vol van is’.

Er zijn columns en gedichten die ik sowieso een plek wil geven in mijn boek. Dat zijn de verhalen over mensen die niet meer onder ons zijn, maar heel vaak nog wel in onze gedachten. Een universele kracht zit er in die herinneringen. De indrukken die afscheidsmomenten teweeg brengen, die voelen op de een of andere manier speciaal. Als er iets is ‘waar het hart vol van is…’.

Maar misschien heb jij ook nog wel een idee voor een verhaal of gedicht dat in mijn nieuwe boek een plek mag krijgen? Ik kan me voorstellen -en dat bedenk ik nu spontaan- dat jouw persoonlijke motivatie waarom je dat vindt, een aardige toevoeging zou kunnen zijn bij het betreffende verhaal of gedicht. Afijn, je ziet dat het nog plezierig borrelt in mijn hoofd. En als je dat hoofd wil zien en horen vertellen over het nieuwe boekproject, dan kun je hier klikken om op mijn projectpagina van voordekunst te komen.

(Prettig voordeel is dat je daar ook kunt doneren om vóór in te tekenen voor het boek…📖 💙)

Niet alleen voor schrijvers is voordekunst.nl een prima startplatform!

Kriebels…

Rond deze tijd, drie jaar geleden, startte ik mijn eerste creatieve project via de crowdfundsite ‘voordekunst.nl’. Geselecteerde columns en gedichten bundelen in een boekwerk, dat wilde ik. En hoe blij was ik dat via voordekunst zoveel donateurs destijds bij voorinschrijving al aangaven het boek te willen ontvangen! Het benodigde streefbedrag werd zelfs ruim overschreden! Ik kon toen extra pagina’s toevoegen en het boek zelfs van een luxere harde kaft laten voorzien. ‘Tijd heelt alle woorden’ werd werkelijkheid.

We zijn nu drie jaar verder en ik merk dat het weer begint te kriebelen. Ik wil graag opnieuw iets tastbaars maken. Het aantal columns en gedichten is in drie jaar tijd enorm gegroeid. Onlangs heb ik de totale inhoud van mijn website geertvandenmunckhof.com in één document op een rij gezet. Vanaf 2006 bewaar ik namelijk alles wat ik schrijf op die site en dat is best al een hele tijd, realiseer ik me. Maar toch was ik een beetje verbaasd over het grote aantal pagina’s dat ik via copy en paste zag ontstaan.

Mijn eerste spontane gedachte om in het nieuwe boek chronologisch 14 jaar weer te geven, heb ik vanwege dat massieve aantal pagina’s meteen losgelaten. Ik ben nu bezig om alles te herlezen om zo inspiratie op te doen over de vorm waarin ik het deze keer wil gieten. Ik laat me in deze fase vooral leiden door wat ik lees, zie en hoor. Want op mijn site heb ik ook vaak audio- en filmopnames gedeeld. Het is best prettig dat ik zelf soms aangenaam verrast word door wat ik jaren eerder heb gedacht, gedicht en geknutseld. Mijn tweede boek moet een combi van dat alles gaan worden!

Ik hoop dat er straks opnieuw zoveel animo voor is als voor mijn eerste boekproject. Wat zal deze keer de kapstok zijn, waar ik de inhoud van mijn nieuwe boek aan ga ophangen? Toen was de rode draad ‘Troost en herkenning’. Ik zie dat veel van mijn nieuwe columns en gedichten daar ook nu weer prima onder zouden passen. Op de een of andere manier is dat toch een thema waar ik me vaak mee bezighoud. Maar er is zoveel meer om uit te kiezen. Het zou misschien wel een heel verrassende combi zijn, als ik in mijn tweede boek, bijvoorbeeld via QR-codes, linkjes zou leggen naar geluids- en beeldbestanden van mijn voordrachten op orgelmuziek…

Afijn. Eerst nog maar eens verder inventariseren in mijn gigantische verzameldocument. Ik heb nog lang niet alles opnieuw gelezen. Het voelt goed om daar in een soort van voorbereidende fase al mee bezig te zijn. Op een lekkere manier een positieve keuzestress die gepaard gaat met een vage onzekerheid of er behalve ikzelf straks nog anderen enthousiast worden van het resultaat…

In de loop der jaren hebben best veel mensen mijn blogsite bezocht. Zouden er onder die bezoekers opnieuw mensen zijn, die straks een selectie van mijn columns en gedichten in boekvorm willen hebben? De tijd zal het leren. Ik heb er in ieder geval veel zin in, om me daar de komende tijd mee bezig te gaan houden. Misschien heeft deze of gene onder jullie wel een concreet idee hoe ik mijn kriebelende voornemen verder in zou kunnen vullen? Dan hoor ik het heel graag!

Wanneer mijn nieuwe boekproject op voordekunst.nl gaat verschijnen, laat ik jullie weten. Ondertussen houd ik me nu alvast aanbevolen voor elke reactie die mijn motivatie nog verder zal aanwakkeren. Voor de kunst, voor mezelf en, wie zal het zeggen, straks ook voor jullie?

Rijm op muziek over de titel van mijn eerste boek (Café de Verbeelding, okt. 2016). Opmaat voor boek twee?

‘Aluhoedjes’

‘Aan alle aluhoedjes’ is de titel van een column die ik gisteren las. Van Jan Dijkgraaf. Een column van een paar maanden geleden al. ‘Briefje van Jan’ heet zijn rubriek en daarin schrijft hij over zaken die hij actueel vindt. Hij schrijft in zijn rubriek een open brief naar mensen die hem zijn opgevallen omdat ze over die zaak iets hebben gezegd of er iets van vonden of vinden. Vaak brieven naar bekende nederlanders.

Zijn schrijfstijl is niet bepaald zachtzinnig. Het is humor die recht voor z’n raap is. Sarcastisch en op het cynische af. Ik houd daar wel van. In ‘Aan alle aluhoedjes’ hekelt hij de complotdenkers die in deze tijd een podium hebben gemaakt van social media. Daar waar ze vroeger, zoals Jan schrijft, hun ‘wanen’ alleen in een plaatselijk café kwijt konden. Eén alinea uit zijn column ter illustratie:

“Dat Elvis leeft, de aarde plat is en elke bewegende ster een UFO was, konden jullie vroeger hooguit kwijt in de plaatselijke kroeg, waar jullie in het beste geval werden genegeerd en in het slechtste, als de clientèle het zat en zelf zat was, in elkaar werden geslagen. Maar toen kwam internet. En Facebook. En YouTube. En nu kunnen jullie je wanen de hele wereld over schreeuwen.”

Heerlijk. Ongenuanceerd? Ja, maar uit mijn hart gegrepen. Jan Dijkgraaf omschrijft zichzelf onder andere als een ‘professioneel buttkicker’. En dat is wat hij doet in zijn columns: kick some butt. Verder blijkt hij een journalistieke achtergrond te hebben, is eindredacteur bij verschillende media geweest en was in 2016 lijsttrekker van GeenPeil.nl. Een partij die met een dikke 4000 stemmen toen niet in de tweede kamer is beland.

Puur op basis van zijn columns ben ik me (iets) meer in hem gaan verdiepen. Het bovenstaande is een greep uit wat ik over hem vond. Niet met hetzelfde aantal uren studie en onderzoek als dat Doutzen Kroes er in steekt om zich een onderbouwde mening te vormen, maar toch voldoende om me één ding opnieuw te realiseren: Het is nagenoeg ondoenlijk alle ins en outs te kennen om tot een eenduidig oordeel over iets of iemand te komen. Dus hou ik het in het geval van Jan Dijkgraaf nu op zijn columns onder de noemer ‘Briefje van Jan’.

Er viel me een mededeling op, onder zijn columns. Je kunt Jan financieel steunen. Of eigenlijk, zijn creativiteit kun je financieel waarderen door middel van een donatie. Via de site backme.org wordt dat geregeld. Een interessant concept, waar ik me via het Doutzen-principe wat meer in ga verdiepen. En ondertussen ben ik ook donateur geworden van Jan Dijkgraaf. Of dus eigenlijk, van zijn creativiteit.

Ik heb, na ‘Aluhoedjes’, nog een aantal columns van hem beluisterd. Hij spreekt ze namelijk ook uit in een Veronica-radioprogramma. Ik merk dat ik niet van alle columns even enthousiast wordt, mocht dat überhaubt al een doel zijn. En dat hoeft ook niet. Ook is Jan zelf al gestopt als columnist van dat radioprogramma. Voor wie wil weten waarom: klik hier.

Wel enthousiast werd ik van ‘Aan alle aluhoedjes’. Voor wie die column helemaal wil lezen, hier is de link daar naar toe. Als je wil, mag je me laten weten wat jij ervan vindt. Wat iemand van iets vindt, zegt namelijk ook wel iets van hoe iemand is. Tenminste, hoe ik denk dat iemand is, die iets vindt… voor wat dat waard is.