Ik heb zaterdagavond 24 mei jl. tijdens de Samenloop Horst aan de Maas de kaarsenceremonie gepresenteerd. Tussen 22.00 en 23.00 uur mocht ik onder andere drie mensen kort interviewen. Zij vertelden hoe de ziekte kanker hun leven op de kop had gezet en hoe het hen daarna vergaan was. Korte ervaringsverhalen die indruk maakten. Naast muziek, mocht ik zelf een aantal van mijn gedichten voordragen.
De toeschouwers voor het podium en de wandelaars op het veld hoorden de verhalen, genoten van de muziek en luisterden naar de gedichten. Onder de toeschouwers waren mensen die al gewandeld hadden of die nacht nog gingen wandelen. Tot zondagmiddag 14.00 uur, want dan zouden er 24 wandel-uren op zitten. En elke meter leverde geld op. Geld ten behoeve van onderzoek om kanker te bestrijden.
De kaarsenceremonie begon met het ontsteken van een metalen hartconstructie. Zowel de vlammen als het hart zelf vormden krachtige metaforen voor de strijd tegen kanker. Het hart als symbool voor de emoties die met de ziekte gepaard konden gaan. Het hart dat sprongen van blijdschap kon maken wanneer de ziekte overwonnen werd. Maar ook kon overlopen van verdriet wanneer de ziekte overwon.
Het ontsteken van de zon en daarna de maan, even later tijdens de kaarsenceremonie, accentueerde dat dubbele gevoel. Veel aanwezigen herkenden dat. En het was misschien ook wel de kern van het dialectgedicht ‘Vur iederiën’ dat ik ooit schreef. Ik las het voor aan het begin van de ceremonie.
Vur iederiën
Vur iederiën deen ni mier is ma aaltied oonder ôs…
Vur iederiën din in iën kier inens ma zoonder môs…
Vur iederiën deen is gegaon vur iederiën di bleef bestaon:
Wet daat geej mit iedere traon Waat op oow wange schrieft:
Naat stripke zalt ‘ik halt vaan oow’ Daat is waat aaltied blieft…
En traon die zoë na oonder sluit, zörgt daat dur wer waat moëis opbluit!
Ik zocht verder tussen de gedichten die ik eerder schreef, waarin ik het contrast tussen vreugde en verdriet verwerkt had. Ik vond het gedicht ‘De cirkel is rond’. Ooit ontstaan tijdens mijn werk als ritueelbegeleider.
Ik probeer altijd verhalen en emoties van nabestaanden te vangen in een gedicht. En hoewel die gedichten vaak heel persoonlijk zijn, merk ik dat er eigenlijk altijd ook wel een universele kant aan zit. Want iedereen krijgt ooit met afscheid te maken. En iedereen heeft dan de herinneringen aan betere tijden. Het gedicht ‘De cirkel is rond’ raakt aan dat thema. Een dochter verloor haar moeder. Eigenlijk jaren eerder al, beetje bij beetje, door dementie. Ook dit gedicht heb ik voorgedragen tijdens de kaarsenceremonie.
De cirkel is rond
jij veegde mijn tranen ik poetste de jouwe jij hebt me gedragen ik kon op je bouwen
jij zag ons groeien ik voelde je trots jij liet ons bloeien jij was onze rots
jij was het die troostte jouw stem hoor ik nog jij gaf ons de vrijheid maar was er steeds toch
jij gaf ons je liefde ik mocht van je houden als dochters van moeders ook in tijden van koude
want heel langzaam zag ik je steeds meer verdwijnen en zoals jouw ouders gingen zo gaan nu de mijne
wat blijft is de band die in liefde verbond wat blijft zit in mij, mam de cirkel is rond
En het laatste gedicht dat ik op het eind van de ceremonie voorlas, had ik speciaal voor de gelegenheid geschreven. De titel: Samenloop!
Samenloop
de diagnose wordt gesteld en dan ineens is het een feit een donderslag die met geweld een einde maakt aan zekerheid
je lichaam laat je in de steek al wat er is dat raak je kwijt is het een jaar of maar een week je leven lijkt beperkt in tijd
de dag verandert in een nacht in elke traan proef je het zout maar ondanks alles put je kracht uit iedereen die van je houdt
jouw weg die loop je niet alleen hoe moeilijk elke stap ook is je komt er samen wel doorheen omdat elke stap er eentje is
het vuur wordt met elkaar beleefd in elke vlam brandt iets van hoop dat is wat je de ander geeft dat is de kracht van samenloop
In ‘Over ons’ op de creatieve crowdfund-site van voordekunst.nl wordt uitgelegd waar dat platform voor staat. In die tekst staan een heleboel mooie woorden. Positieve beweging; doelen bereiken; kunstenaars; creatieve sector; maatschappelijk belang, ervaren; zien, horen, proeven of in werking zetten; kunst die moet. Het zijn allemaal mogelijke antwoorden op de vraag die op gezette tijden de afgelopen week door mijn hoofd ging: Waarom zou iemand een boek willen met mijn columns en gedichten? Dat kan om de redenen die voordekunst hierboven beschrijft, maar ik wil zelf ook een antwoord formuleren op die vraag. Daarbij moest ik denken aan de metafoor van een leeslint. Waarom? Daarover zometeen meer.
‘Waar het hart vol van is…’. Dat is de werktitel van het boek dat ik wil maken. Daarin komen columns en gedichten die ik al vanaf 2006 op mijn blogsite bewaar. Geschreven vanuit hoe ik naar de wereld kijk. Naar de mensen om me heen, naar gebeurtenissen dichtbij en veraf. Naar emoties die mij raken. Daar geef ik woorden aan. Woorden zoals ‘leeslint’. Omdat ze me bezighouden. Iets in me losmaken. Iets dat ik wil vasthouden en tegelijk wil delen.
Wat ik in al die jaren heb gemerkt, is dat woorden die vanuit die intentie op papier komen, niet alleen mijn gevoel weergeven, maar vaak ook dat van de mensen die de verhalen lezen. Blijft de vraag wat dan nu de link is naar het leeslint? Nou, in het boek komt wat mij betreft een leeslint. Waarom? Daarover zo meteen meer. Eerst nog wat over die andere vraag die ik me stelde. Waarom überhaupt een boek? En daarmee gaat het eigenlijk ook over het schrijven zelf.
Want zo’n leeslint, bedacht ik gisteren, is eigenlijk wel een hele mooie metafoor. Op elke plek in het boek is het een aanduiding van waar je bent gebleven. Waar was ik? Waar ben ik? En zelfs, tussen de regels door misschien wel, wie ben ik? Wat raakt mij hierin? Met andere woorden: Waar loopt mijn hart van over?
Een aantal van jullie heeft het misschien via Facebook al voorbij zien komen. Mijn voornemen om een boek 💙 te gaan maken waarin mijn columns en gedichten gebundeld gaan worden. Via de creatieve crowdfundsite voordekunst.nl heb ik daarvoor een projectpagina mogen opstarten. Net als vier jaar geleden. Toen ontstond op die manier mijn eerste boek ‘Tijd heelt alle woorden’.
Vier jaar en een heleboel columns en gedichten verder, begint het opnieuw te kriebelen. Hoe mooi zou het zijn om wat jarenlang met eentjes en nullen digitaal is vastgelegd nu met letters en inkt tastbaar te maken. Vanaf 2006 staat wat ik denk en dicht op mijn blogsite. Maar daarvóór schreef ik al. Het voelt goed om ook daar weer eens heel zorgvuldig doorheen te gaan. Verrassend wat ik allemaal tegenkom.
In mijn nieuwe boek wil ik dat een plaats gaan geven. Chronologisch of via een andere indeling, waarover ik mijn gedachten nog mag laten gaan. Daar is alle tijd voor want mijn nieuwe boekproject op voordekunst is nog maar net opgestart. Ik herinner me van vier jaar geleden dat hoe dichter het totale donatiebedrag in de buurt kwam van het streefbedrag om het boek te kunnen realiseren, hoe meer energie en ideeën er ontstonden om dat letterlijk verder vorm en inhoud te geven.
Of dat nu ook weer zo gaat lopen? De tijd zal het leren. Als je nieuwsgierig bent naar mijn verhalen en gedichten en het lijkt je wel wat om die verzameld te hebben in een mooi vormgegeven boek, dan wil ik je bij deze verwijzen naar mijn projectpagina op voordekunst.nl. Werktitel van mijn nieuwe boek: ‘Waar het hart vol van is’.
Er zijn columns en gedichten die ik sowieso een plek wil geven in mijn boek. Dat zijn de verhalen over mensen die niet meer onder ons zijn, maar heel vaak nog wel in onze gedachten. Een universele kracht zit er in die herinneringen. De indrukken die afscheidsmomenten teweeg brengen, die voelen op de een of andere manier speciaal. Als er iets is ‘waar het hart vol van is…’.
Maar misschien heb jij ook nog wel een idee voor een verhaal of gedicht dat in mijn nieuwe boek een plek mag krijgen? Ik kan me voorstellen -en dat bedenk ik nu spontaan- dat jouw persoonlijke motivatie waarom je dat vindt, een aardige toevoeging zou kunnen zijn bij het betreffende verhaal of gedicht. Afijn, je ziet dat het nog plezierig borrelt in mijn hoofd. En als je dat hoofd wil zien en horen vertellen over het nieuwe boekproject, dan kun je hier klikken om op mijn projectpagina van voordekunst te komen.
(Prettig voordeel is dat je daar ook kunt doneren om vóór in te tekenen voor het boek…📖 💙)
Niet alleen voor schrijvers is voordekunst.nl een prima startplatform!
Rond deze tijd, drie jaar geleden, startte ik mijn eerste creatieve project via de crowdfundsite ‘voordekunst.nl’. Geselecteerde columns en gedichten bundelen in een boekwerk, dat wilde ik. En hoe blij was ik dat via voordekunst zoveel donateurs destijds bij voorinschrijving al aangaven het boek te willen ontvangen! Het benodigde streefbedrag werd zelfs ruim overschreden! Ik kon toen extra pagina’s toevoegen en het boek zelfs van een luxere harde kaft laten voorzien. ‘Tijd heelt alle woorden’ werd werkelijkheid.
Mijn eerste spontane gedachte om in het nieuwe boek chronologisch 14 jaar weer te geven, heb ik vanwege dat massieve aantal pagina’s meteen losgelaten. Ik ben nu bezig om alles te herlezen om zo inspiratie op te doen over de vorm waarin ik het deze keer wil gieten. Ik laat me in deze fase vooral leiden door wat ik lees, zie en hoor. Want op mijn site heb ik ook vaak audio- en filmopnames gedeeld. Het is best prettig dat ik zelf soms aangenaam verrast word door wat ik jaren eerder heb gedacht, gedicht en geknutseld. Mijn tweede boek moet een combi van dat alles gaan worden!
Ik hoop dat er straks opnieuw zoveel animo voor is als voor mijn eerste boekproject. Wat zal deze keer de kapstok zijn, waar ik de inhoud van mijn nieuwe boek aan ga ophangen? Toen was de rode draad ‘Troost en herkenning’. Ik zie dat veel van mijn nieuwe columns en gedichten daar ook nu weer prima onder zouden passen. Op de een of andere manier is dat toch een thema waar ik me vaak mee bezighoud. Maar er is zoveel meer om uit te kiezen. Het zou misschien wel een heel verrassende combi zijn, als ik in mijn tweede boek, bijvoorbeeld via QR-codes, linkjes zou leggen naar geluids- en beeldbestanden van mijn voordrachten op orgelmuziek…
Afijn. Eerst nog maar eens verder inventariseren in mijn gigantische verzameldocument. Ik heb nog lang niet alles opnieuw gelezen. Het voelt goed om daar in een soort van voorbereidende fase al mee bezig te zijn. Op een lekkere manier een positieve keuzestress die gepaard gaat met een vage onzekerheid of er behalve ikzelf straks nog anderen enthousiast worden van het resultaat…
In de loop der jaren hebben best veel mensen mijn blogsite bezocht. Zouden er onder die bezoekers opnieuw mensen zijn, die straks een selectie van mijn columns en gedichten in boekvorm willen hebben? De tijd zal het leren. Ik heb er in ieder geval veel zin in, om me daar de komende tijd mee bezig te gaan houden. Misschien heeft deze of gene onder jullie wel een concreet idee hoe ik mijn kriebelende voornemen verder in zou kunnen vullen? Dan hoor ik het heel graag!
Wanneer mijn nieuwe boekproject op voordekunst.nl gaat verschijnen, laat ik jullie weten. Ondertussen houd ik me nu alvast aanbevolen voor elke reactie die mijn motivatie nog verder zal aanwakkeren. Voor de kunst, voor mezelf en, wie zal het zeggen, straks ook voor jullie?
Een boek maken vraagt creatieve energie, tijd en geld. In die eerste twee onderdelen investeer ik heel graag zelf. Sterker nog, daar ben ik al enthousiast mee bezig. Dat derde onderdeel, geld, wil ik via ‘crowdfunding’ gaan aanpakken. Sinds een week staat mijn boekproject ‘live’ op de site http://www.voordekunst.nl. Om precies te zijn hier. ‘Tijd heelt alle woorden’ is de werktitel.
Dat het project op voordekunst mocht landen, vond ik al een opsteker. Maar nu komt de belangrijkste fase: zijn er voldoende mensen geinteresseerd in het boek? En nog belangrijker, vertalen ze dat in een donatie, om straks verzekerd te zijn van een exemplaar? Ik hoop het van ganser harte.
Aan mijn tegenprestaties heb ik zorg besteed. Die zijn zeer divers wat betreft waarde en inhoud. Voor zowel particulieren als voor bedrijven heb ik variaties bedacht. Met een klein buikorgel en een grote woordenschat kun je echt heel veel kanten op, is mijn ervaring.
De eerste donaties zijn veelbelovend. De reacties in de eerste week zelfs van dien aard dat ik er soms verlegen van word. Maar ik ben er nog niet. Het bedrag dat nodig is voor het drukken van het boek is nog niet bij elkaar. Promotie is het toverwoord. Spread the word!
En dat doe ik bij deze. Mocht je nieuwsgierig zijn naar het boek, klik dan op deze link. Misschien wil je weten of er een tegenprestatie bij is, die jou of jouw bedrijf goed past? Ik nodig je dan ook van harte uit om op mijn projectpagina een kijkje te komen nemen. Misschien word je daar wel net zo enthousiast als ik! Het boek gaat er komen, als jij het ook wil…
Op donderdag 17 december vorig jaar tijdens het Eindejaarsfestival twee keer een sessie mogen geven. Eigen teksten voorgedragen op muziek van mijn buikorgel. In een prachtig ingerichte ruimte in het Gasthoês (dank aan Thijs Houwen) mocht ik twee keer zo’n dertig collega’s ontvangen. Videograaf Wim Wijnhoven heeft het vastgelegd en bij deze doe ik hetzelfde, maar dan op mijn blogsite. Het eerste gedicht is gemaakt naar aanleiding van een ontmoeting bij een ziekenhuis met iemand die was opgegeven. Het tweede gedicht gaat over Aylan, die in september 2015 aanspoelde op een strand in Bodrum. Het derde gedicht is getiteld ‘Moeie alde meense blieve aaltied joong’ (Voor hen die het Horster dialekt niet machtig zijn: Mooie oude mensen blijven altijd jong.
Geert van den Munckhof 