Ik las de zin nog een keer, om te zien of het er echt stond. Maar het stond er: ‘Je snapt niet dat een taalkundige dit wil’. De briefschrijfster had een plek verworven in de rubriek ‘Ingezonden brieven’. Ze trok van leer tegen een artikel eerder in de krant, waarin blijkbaar had gestaan dat er op de peuterspeelzaal dialect gesproken zou moeten worden. De briefschrijfster had daarover een andere mening. ‘Kinderen moeten op deze leeftijd juist het ABN goed leren spreken’.
Het gaat er mij niet om wie er nu gelijk heeft, de taalkundige of de briefschrijfster. Wat me vooral trof was die ene zin: ‘Je snapt niet dat een taalkundige dit wil’. Er zijn twee mogelijkheden. Eén, de briefschrijfster is zelf taalkundige en weet daarom wat deze beroepsgroep normaal gesproken wil. In dat geval zou het uit te leggen zijn, dat ze niet snapt dat een beroepsgenoot iets wil. Tegelijk zou je kunnen denken dat je beroepsmatig dan geïnteresseerd zou zijn in de argumenten van je collega. Maar dat terzijde.
Tweede mogelijkheid is dat de briefschrijfster geen taalkundige is, maar wel een hele duidelijke mening heeft over ABN versus dialect. De argumentatie voor die mening: ‘Het is toch van de gekke dat er op de peuterspeelzaal dialect gesproken moet worden’. Het plan van de taalkundige is ‘onzalig’, omdat het ‘alleen maar verwarring veroorzaakt’. Duidelijke taal. Geschreven vanuit de emotie. In de eerste zin van haar brief staat dat ook: ‘… uit het hart gegrepen’.
Een relatief onschuldige discussie. ABN versus dialect. Er zijn kwesties in de wereld die urgenter zijn. Maar toch. Iets vanuit de emotie ‘niet snappen’ en dat onbegrip dan één op één vertalen in een diskwalificatie van de ander. Het is een fenomeen dat je steeds vaker terugziet in ons intermenselijk contact. Voor een deel verklaarbaar, omdat er tegenwoordig zóveel manieren zijn om emoties en argumenten uit te wisselen. Uit te wisselen, maar helaas vooral vaak ook: te ver-wisselen…
‘Uit het hart gegrepen’. ‘Van de gekke’.’Onzalig plan’. ‘Verwarring veroorzakend’. Het zijn geen argumenten. Het zijn (emotionele) meningen die als argument gebruikt worden. Wat ik vooral zou willen weten is het ‘waarom’ achter deze meningen of emoties. Waarom ‘van de gekke’? Waarom ‘onzalig’? Wat er dan zou kunnen gebeuren, is dat ik met die waarom-vraag opnieuw onbegrip oproep. ‘Je snapt toch wel waarom?’. Nee. Dat snap ik niet. Steeds minder ook. Maar volgens mij ben ik in goed gezelschap. En juist dat is zorgelijk.
Vind ik.
NB: ik had dit stukje ook in het dialect kunnen schrijven.
Zoveel hoofden, zoveel zinnen.
Leuke overdenking Geert. En ik ben het met je eens (voor wat dat waard is).