Ik zou je informeren over mijn bezoek aan Mieke. Dinsdagavond ben ik bij haar geweest en ik heb haar op jouw verzoek gevraagd naar de zondag daarvoor. Van José had ik op maandag al via mail gehoord dat zij Mieke er over gesproken had. Dinsdagavond vertelde Mieke mij hetzelfde als wat ze al aan José had verteld. Ik ga er daarom van uit dat Mieke’s verhaal wel overeenkomt met wat er zondag daadwerkelijk gebeurd is. Hieronder haar verhaal, dat ik zo goed mogelijk voor je heb samengevat:
Ze was met de taxi gegaan, zowel heen als terug, vertelde ze. Heen voor 75 euro en terug voor 80. Bedriegers waren het, zei ze en ze leek zich opnieuw boos te maken. Maar ze herpakte zich snel. ‘Dat had ik er wel voor over’ zei ze ietwat grimmig. Beneden bij de buiteningang was ze een man achterna gelopen en zo de flat binnen gekomen. Vervolgens had ze een lange tijd bij de deur van jouw appartement gewacht. Uiteindelijk was ze daar weer vertrokken, maar liet wel de tas met de fotoalbums bij je huisdeur achter. Ze was heel opgelucht toen ik haar vertelde dat jij die albums gevonden had. Ik heb Mieke verteld dat je echter eveneens erg geschrokken was. En dat je mij had gevraagd om uit te zoeken hoe ze daar gekomen was.
De reden van je vraag leek haar te ontgaan. Mieke vond het jammer dat ze jou niet gezien had. Maar ze was evengoed blij dat ze jouw flat -al was het enkel de buitenkant- gezien had. Ze had de blauwe flessen voor de raam gezien en de stickers op je afvalcontainers. Haar gezicht ontspande. De luxaflex was dicht geweest. ‘Jammer’, zei ze, ‘ik had graag meer gezien’. Maar net zo goed had ze een heel goed gevoel bij het bezoek. Ik vroeg haar wat ze had gedaan als jullie elkaar wel hadden gezien en jij haar had weggestuurd. ‘Dan was ik gegaan’, antwoordde ze. Het werd even stil. ‘Maar dan had ik haar in elk geval gezien’.
In de tas zaten volgens Mieke de fotoalbums waarvan zij vond dat jij die moest hebben. Foto’s van toen je klein was. Mieke vertelde me dat ze dat ook al ooit bij je had aangekondigd. Het achterlaten van de albums had ze ingesproken op je voicemail. Hoe moeilijk ze dat ook vond. In de tas had trouwens ook nog een cadeautje gezeten voor je, omdat je jarig was. Of ik wist wat jij dáárvan had gevonden? Ik wist het niet. Weer stil. Maar de albums waren in ieder geval in jouw bezit, concludeerde ze en dat leek het voornaamste. Wel wilde ze de tas graag terug hebben, dat dan weer wel…
Mieke en ik spraken nog kort over wat er zou gebeuren als jij heel expliciet zou aangeven helemaal geen contact meer te willen. Ietwat berustend klonk haar antwoord: ‘Dan is dat maar zo, daar kan ik dan toch niets aan doen.’ Even later vervolgde ze hoopvol: ‘Maar ik denk dat ze in dat geval toch wel de dingen die ik haar steeds stuur terug zou sturen…?’
Het was haar steeds te doen om er achter te komen hoe het met je ging, zei ze. En die wens was het sterkst op de momenten dat er speciale gebeurtenissen waren. Kerst, oud op nieuw, haar verjaardag, jouw verjaardag etc.
Tot zover het ‘verslag’. Mijn inschatting is, na dinsdag, dat ze haar actie voor zichzelf overwegend als positief ervaart. Ze had gehoopt jou te zien, maar dat was helaas niet het geval geweest. Ik kan me voorstellen dat de situatie er voor jou anders uitziet. Datgene waar je juist afstand van aan het nemen bent, komt nu ’uit zichzelf’ weer dichterbij. Als relatieve buitenstaander kijk ik naar Mieke en ’kijk’ ik naar jou. Wat een complexe situatie, schiet er dan door mijn hoofd. Wat een ontzettend complexe situatie…
Ja, als je om te beginnen de geschiedenis eens buiten beschouwing zou kunnen laten. En als je vervolgens de ziektebeelden zou kunnen laten voor wat ze waren of ze zou kunnen nemen zoals ze zijn. De psychoses, de wanen en de emoties. En als je dan ook nog de angsten, de oordelen, het verdriet, de eenzaamheid aan allebei de kanten zou kunnen wegnemen, ja dan… misschien… ooit…
Ik probeer het me voor te stellen. Hoe dat zou zijn als dat allemaal werkelijkheid zou kunnen worden. Het lukt me niet. Het blijft een onzalige werkelijkheid. Historisch verkleefd en met weerhaken ingeklemd in de tijd. Is daar al ooit een boek over geschreven, vraag ik me af? Of moeten wij dat maar gaan doen, Judith? Eerst in het Nederlands, en dan vertaal jij het daarna in het Engels…
Ik vind dat wel een mooie gedachte om mee af te sluiten. Samen iets laten ontstaan uit wat er nog niet is. Iets maken van wat eigenlijk nooit had moeten zijn. Een boek. Wat vind je daarvan? Ik hoor graag van je.
Groeten,
Geert
Geert van den Munckhof 