Een jaar lang ‘Wört’. Woorden. Met een aantal schrijvers van het Kwartaalcafé hebben we wekelijks wat zendtijd van de lokale omroep Reindonk mogen vullen met onze bijdragen. Steevast worden we in de radiorubriek ‘Wört’ dan aangekondigd als ‘woordkunstenaars, die taalbedenksels, gedichten, verhalen en columns live ten gehore brengen.’ Zelf kies ik vaak voor de column, waarbij ik probeer de actualiteit een eigen woordelijke draai te geven. Meestal komt dat neer op iets dat ik recentelijk heb meegemaakt of gelezen heb. Soms baseer ik mijn vertelling op een gedachte in mijn hoofd. Onderwerpen te over dus. Meestal.
Maar zo nu en dan staakt de creativiteit. Zeker wanneer er een veelheid aan onderwerpen is en er alleen al vanwege die hoeveelheid moeilijk te kiezen valt. Ik doe maar een greep: Plaatselijk, in de Schaakse bossen in Meterik, hebben we bijvoorbeeld het Western Weekend van Davy Crockett. Ook de Harmoniefeesten van de koninklijke harmonie zijn dit weekend. Of neem ik de hoosbui van afgelopen donderdag, waardoor onze pastoor-deken tijdens het leiden van een kerkdienst blijkbaar natte voeten kreeg. Of iets verder kijkend, naar onze zuiderburen: Diezelfde hoosbui, maar dan een paar treden erger, die in twintig minuten tijd van het Pukkelpopfeest een drama maakte. Daarmee in contrast het popfestival Lowlands, waar 60.000 muziek- en cultuurliefhebbers vandaag in een heerlijk zonnetje genieten. Of moet de column gaan over Spanje, waar onze Paus voor 50 miljoen euro aanwezig is bij de wereldjongerendag. 50 miljoen voor één man, terwijl een week eerder een heel land bleef steken bij 6 miljoen voor een hongerend Afrika. Welk onderwerp neem je dan?
Vertellen over als cowboys en indianen verkleedde volwassenen in een bos, die elkaar een heel weekend lang spelenderwijs beduelleren? Of schrijven over het zoveelste jaar Harmoniefeesten, waar het gisteren voor de netzoveelste keer markt was, vandaag voor de tigste keer open podium en morgen voor de tigtigstekeer kindermarkt? Of worden het de natte voeten van onze deken? Voor de handliggende associaties dringen zich op: hemelwater, wijwater en het relatieve van wateroverlast. Dat besef je pas goed als je aan de jarenlange droogte in Afrika denkt. Dat misselijkmakende verschil tussen de hoorn des overvloeds en De Hoorn van Afrika brengt me toch weer bij het onderwerp hongerend Afrika, en de 16 miljoen – 6 miljoen verhouding.
Voor 50 miljoen euro spreekt één man wel gigantisch veel jongeren toe, probeer ik voor mezelf een rechtvaardiging te bedenken. In 2008 in Duitsland waren dat er een half miljoen en een paar jaar daarvoor in Polen zelfs anderhalf miljoen. Wereldjongeren hebben we het dan over, die elkaar ontmoeten en naar de Paus komen luisteren. Daar moet de wereld toch een keer de vruchten van gaan plukken, zou je denken, van die wereldjongeren, die volgens het spreekwoord toch de toekomst hebben.
In de Hoorn van Afrika worden zo’n 10 miljoen mensen –ook en misschien wel voorál jongeren- acuut bedreigd door de honger. Ik denk dat de Paus daar wel wat over gaat zeggen in Madrid. En anders onze Deken wel, want de wateroverlast viel eigenlijk wel heel erg mee, stond in de plaatselijke krant. Wat zou een consumptiemuntje kosten, tijdens de Harmoniefeesten dit jaar? En heeft er al iemand van het Davy Crockett-bestuur, bij wijze van jubileumjaar, nagedacht over de mogelijkheid om het WildWest-weekend een keer op de stuivende woestijngronden van Ethiopië te organiseren? Ik denk dat de de tipi- en tentenbouwers hun vingers zouden aflikken bij zoveel waarheidsgetrouwe re-enactment mogelijkheden.
Tegen de Somalisch-Ethiopische woestijn steekt de Zandberg in de Schaak toch wel heel magertjes af. Maar goed, op de Schaak is waterleiding, dat dan weer wel. Die ligt er in Ethiopië namelijk lang niet overal. En dan wordt een heel weekend duelleren toch wel lastig. Zonder water. Een paar jaar zonder water is helemaal niet te doen. Hoewel op elkaar schieten zelfs dan blijkt te kunnen, alleen noemen ze het geen re-enactment, maar gewoon burgeroorlog. Goed, alleen al vanwege de dróógte zou je daar toch soms wel een hoosbui willen. Dáár hè, niet hier. Want hier kan dat vreselijk uitpakken. Bij Pukkelpop bijvoorbeeld. Verschrikkelijk wanneer de schuldigen voor de slachtoffers van het slechte weer meteen na de ramp gezocht worden bij de organisatie van het festival. Niet doen, mensen. Er is geen sprake van schuld. Het heeft gewoon ontzettend hard geregend, gewaaid en geonweert. In Hasselt. Niet in Horst. Daar liep alleen de crypte van de kerk een beetje onder water.
Als je dat verschil niet begrijpt en toch in termen van schuld meent te moeten spreken, dan zij dat zo. Dan wens ik je een prettige wedstrijd. Cowboys tegen de indianen. Weet iemand trouwens of ik morgen ook een kind kan kopen op de kindermarkt? In Ethiopie kan dat volgens mij namelijk wel. Zou je dat dan ook een wereldjongere mogen noemen? En als er heel lang geen hemelwater op uitgedroogde weilanden in Ethiopië valt, is er dan sprake van een tekort aan wijwater? Als dat zo is, wil ik bij deze de Paus vragen om te bidden voor 50 miljoen liter, maar dan op de goede plaats.
Geert van den Munckhof 