Tegenwind…

Vanochtend is Leon gecremeerd en vanmiddag ga ik naar de crematie van Tiny. Twee mensen die elkaar waarschijnlijk helemaal niet kenden, maar de cirkels van mensen om hen heen raken elkaar al snel. Op het snijpunt van twee van die cirkels bevind ik me. Bij de crematie van Leon was ik in gedachten aanwezig, vanmorgen tijdens het hardlopen. Ik moest er aan denken toen ik letterlijk de wind van voren voelde terwijl de zon op mijn rug scheen. Leon en Tiny. Een gedachte aan hen beiden die ik graag wil delen.

Leon ken ik van onze vriendenvolleybalclub waar hij jaren geleden ook lid van was. Tiny is de moeder van een collega van me. Tiny’s ziekteproces was er een van ups en downs. Leon is op zijn vakantieadres in elkaar gezakt en overleden. Hij dus heel plotseling, zonder enige aanleiding vooraf. En zij met een soort van gracieuze geleidelijkheid. Ik herinner me dat ik Tiny en haar man Mart vorig jaar nog heb mogen toezingen, op hun vijftig jarig huwelijksfeest. Dat was op 25 mei 2016. Toen 50 jaar getrouwd. Nu, zo’n anderhalf jaar later, al bijna 52 jaar.

In de Hallo staan de rouwadvertenties van Tiny en Leon naast elkaar. Ik zie dat Leon 52 is geworden. Het aantal jaren dat Mart en Tiny’s huwelijk bijna heeft geduurd. Wat een droevige dag moet het voor beide families zijn vandaag. Voor de ene familie een afsluiting van een ziekteproces, waarbij ze allemaal heel intensief betrokken waren. En voor de andere familie een begin van een periode waarop waarschijnlijk nog niemand zich ook maar enigszins op heeft kunnen voorbereiden. Onwaarschijnlijk. Onvermijdelijk.

Vanmiddag tonen we onze betrokkenheid bij het verdriet. Met mijn collega’s bezoek ik de crematie van Tiny. Meer mensen zullen daar zijn, want Tiny was een mensen-mens. De cirkels van alle mensen om haar heen zullen elkaar ongetwijfeld op meerdere punten raken. We zullen elkaar zien en in stilte de wederzijdse verbondenheid voelen. En ook vanmiddag zal de wind waaien. De zon zal schijnen, al dan niet achter de wolken.

Voor iedereen, maar vandaag speciaal voor Mart, Suzie en Veronique. En voor Monique, Rick en Melissa. Voor de familie, alle vrienden en bekenden. Voor iedereen. Even de wind van voor en de zon op de rug. Maar straks, als de wereld verder gaat en jullie de wind weer mee hebben, dan zul je zien, zal ook de zon haar warmte weer op ieders gezicht laten landen. En wie weet, hebben Tiny en Leon daar voortaan allebei wel hun aandeel in. 

Net geen negentig

 Over vijf dagen zou tante Nel negentig zijn geworden. Ze heeft dat net niet gehaald. Vrijdag 15 mei is ze in alle rust, tijdens een middagdutje, overleden. Misschien wel in de geruststellende wetenschap dat er familie uit haar geboortedorp Heide naar haar toe kwam.

Die dag namelijk waren haar jongste broer met zijn vrouw en hun dochter naar haar op weg. Een paar uur eerder had tante Nel via haar 24-uurs hulp nog laten weten dat ze welkom waren. Daar maakte ze graag tijd voor. Die bewuste dag was er echter net wat tijd te weinig. Een half uurtje voor hun komst was ze rustig ingeslapen. Net geen negentig is ze geworden.  

Hoewel. Haar verjaardag had ze, naar eigen zeggen, een aantal weken eerder al gevierd. Het waren toen haar eigen woorden, op de terugweg met de wensambulance, van Heide naar Utrecht. Een groot deel van de dag was ze bij haar jongste broer in Heide geweest. Nog één keer terug naar haar geboortedorp. Het was haar wens. De meeste van haar andere broers en zussen waren er ook. 

Hoe broos haar gezondheid ook was, die dag was speciaal voor haar. Voor sommigen, en misschien ook wel voor tante Nel, waren het onuitgesproken momenten van afscheid. ‘Mijn mooiste verjaardag’ vertrouwde ze haar nichtje toe, die haar die dag op de terugweg naar Utrecht in de ambulance begeleidde. En ze was er heel duidelijk in. ‘Die reünie in september, daar wil ik ook bij zijn’.

Vandaag werd haar crematie ingeleid met het ‘Ave Verum’. Indrukwekkend. Het was een sfeervolle en waardige ontmoeting, die iedereen op zijn of haar manier heeft beleeft. Die reünie in september heeft tante Nel niet gehaald. Maar wie weet, is er wel een andere reünie voor in de plaats gekomen. Die met haar man Theo. En met haar broer Piet en haar zus Bets. Wie zal het zeggen.

Bets is mijn moeder. Zij is op 28 mei 1978 gestorven. Op haar bidprentje hebben wij destijds een gedicht gezet. Vandaag mocht ik dat gedicht bij tante Nel voorlezen. Woorden van 37 jaar geleden werden weer even levend. Het toeval zorgde daarvoor en het toeval -als daar al sprake van is- voelde goed. Behalve dat, ook emotioneel. 37 jaren blijken dan heel even in twee minuten te passen.

Evengoed. Een mooie ervaring. Door het afscheid nu, van tante Nel, herinneringen aan het afscheid van toen. Terug bij de roos die was gevallen en die ik opraapte, terwijl we achter de kist aan de kerk uitliepen. Vandaag zie ik rozen liggen bij de kist van tante Nel. ‘Je bent niet dood’. Zo begon het gedicht. Toen. En nu ook. Die reünie van september? We weten nog niet wie er allemaal komt. Dus wie weet…