Bloemen…

Uitgesproken tijdens herdenkingsbijeenkomst van Hospice Doevenbos op donderdag 6 juni 2024 (thema ‘bloemen’), geleid door Lucie Geurts.

Over de bloemen en de kleuren heeft Lucie al hele mooie dingen aangehaald. Ik heb lang nagedacht of ik daar nog wel iets aan kon toevoegen dat nog niet gezegd zou zijn. En ik kon eigenlijk zo gauw niks bedenken.

Maar op een helder moment bedacht ik me dat er misschien wat minder verteld zou zijn over de aarde waarin bloemen groeien. Waar ze vanuit een zaadje ontstaan of vanuit een heel klein stekje opgroeien. Het allereerste begin zeg maar. Toch ook wel een essentieel onderdeel van een bloemenleven. Wat is de samenstelling van die aarde? Wat zit er in de grond dat er voor zorgt dat het zaadje uitgroeit tot een mooie bloem? En is het toeval dat een bloem die uitgebloeid is, zich uiteindelijk weer naar diezelfde aarde toebuigt als waaruit ze ontstaan is?

Een heleboel vragen, maar de belangrijkste is misschien nog wel deze: als er al antwoorden op die vragen te geven zijn. wat hebben die dan te maken met de reden dat we vanavond met z’n allen hier bij elkaar zijn? Ook daar heb ik even over nagedacht. En ik denk dat er om verschillende redenen wel degelijk verbanden zijn. Laat ik proberen dat uit te leggen.

Daarvoor moet ik nog even in de bloemenmetafoor blijven, die Lucie gedeeltelijk al aanhaalde: Een bloem als teken van liefde. Als een bloem een teken van liefde is, dan is de aarde van waaruit die bloem ontstaat de bron van die liefde. Liefde kan niet zonder de bron van waaruit die ontstaat. Bij bloemen is die bron de aarde, de grond van waaruit en waarop ze groeien. Wat is de bron van liefde bij mensen? Wat is hun ‘aarde’? Hun bron van liefde? Kunnen bloemen, of in bredere zin, kan de groeiende natuur ons daar iets over vertellen?

Foto Hospice Doevenbos bij opening in 2016

In 2016 was mijn zus een van de eerste gasten van het Hospice. Ze was er maar twee dagen, maar het eerste dat haar opviel, toen ze op haar kamer kwam en naar buiten keek, was de groene waas die over het pas ingezaaide veld te zien was. Onder de grote kastanjebomen zag je dat links en rechts van het rode stenen slingerpaadje het beginnende gras net uit de grond kwam. De grond had al heel licht het schijnsel overgenomen van het groen dat nog moest komen.

Op de een of andere manier leek het alsof dat beginnende groen mijn zus gerust stelde. Maar toch, terwijl buiten het veld steeds groener werd, nam in twee dagen tijd haar ziekte de overhand. Buiten groeide het leven door dat binnen, in twee dagen tijd, noodgedwongen en onvermijdelijk ophield. 

Mijn zus en ik hebben het er tijdens haar korte verblijf in het Hospice niet op die manier over kunnen hebben, maar ik kan me zomaar voorstellen dat de aanblik van beginnend leven voor iemand in zijn laatste levensfase toch een kort moment van troost kan bieden.

En natuurlijk is dat voor iedereen anders. Zoals ook de ondergrond voor de ene bloem anders is dan de ondergrond van een andere bloem. En toch ligt er voor beiden, ondanks de verschillen, in de grond de bron van hun groei. En sterker nog, als die bloei ophoudt, is de aarde steeds opnieuw de bron van waaruit, juist door die ene bloem, weer nieuwe bloemen ontstaan. 

Als je op die manier naar het proces van het leven kijkt, en naar het afscheid dat we moesten nemen van onze geliefden, zou je dan misschien kunnen zeggen dat dat afscheid, net als bij een uitgebloeide bloem, het begin mag zijn van een nieuwe periode van bloei? Vanuit dezelfde aarde ontstaan. Dezelfde bron. Een nieuwe bloem, geïnspireerd door de bloem die was, en dezelfde liefde uitstralend. In het begin wordt die bloem die was, zeker gemist, maar door alles wat erdoor werd uitgestraald, biedt ze volop kansen voor de toekomst. 

We missen onze geliefden, maar hun aanwezigheid én hun afscheid vormen de aarde waarop en van waaruit de liefde wordt doorgegeven. Telkens weer. In prachtige kleuren. Ik denk na over de uitdrukking ‘vanuit de grond van mijn hart’ en stel me voor dat juist daar hele mooie dingen groeien. Je zou er een rode kleur van krijgen…